در علم دندانپزشکی،حالت نرمال یا طبیعی در روابط استخوانی و دندانی فک بالا و پایین نسبت به یکدیگر و همچنین محل قرارگیری دندان ها نسبت به هم در یک قوس فکی،مشخص و تعریف شده است.
برای مثال فاصله ی زیاد دندان ها نسبت به یکدیگر و یا شلوغی و به هم ریختگی حاصل از آن در تعریف حالت نرمال جای نمی گیرند.بیرون زدگی بیش از حد دندان ها و یا استخوان دو فک نسبت به یکدیگر و یا عدم تناسب خط میانی دندان های بالا و پایین نسبت به همدیگر و همچنین چرخش دندان ها نسبت به حالت طبیعی،و هرگونه مغایرت دیگر با حالت نرمال تعریف شده، به بررسی و مشاوره با متخصص ارتودنسی  در مرحله اول نیاز دارد.
متخصصین پس از بررسی ظاهری و رادیوگرافیک بیمار با ابزارهای طراحی شده در ارتودنسی به درمان بیماری خواهند پرداخت.
ابزارهای درمانی ارتودنسی در دو نوع متحرک و ثابت تقسیم بندی می شوند.در مشکلات پیچیده تر, بیشتر از ارتودنسی ثابت استفاده می شود که در این شاخه  برخلاف ارتودنسی متحرک، ابزار درمان مدت زمان زیادی داخل دهان باقی می مانند. قطعات ارتودنسی ثابت شامل براکت ها ، سیم ها ، بندها و اجزای دیگر می باشند . براکت ها دارای انواع فلزی،سرامیکی و پلاستیکی هستند و با توجه به تنوع و شرایط مختلف درمانی، امکان اتصال به سطح رویی(بریس فلزی،سرامیکی و دیمون) دندان ها و حتی سطح پشتی دندان ها را دارند(بریس لینگوال) .
 
انواع سرامیکی و پشت دندانی بعلت دیده نشدن فلز،نمای ظاهری بهتری را در مدت طولانی درمان ،صورت می دهند.ابزار متحرک غالباً در مشکلات نه چندان پیچیده کاربرد دارند.

گاهی اوقات، عدم تناسب و تقارن استخوانی-دندانی به اندازه ای است که حل مشکل توسط درمان ارتودنسی به تنهایی ممکن نیست،در این موارد نیاز به جراحی های ارتوگناتیک (توسط متخصص جراح فک و صورت) به همراه درمان ارتودنسی اجتناب ناپذیر خواهد بود.